Từ thị trấn Dương Đông (Phú Quốc), theo tuyến đường Dương Đông – Hàm Ninh, du khách sẽ tới xã Hàm Ninh. Từ đây, đi ngược lên phía bắc đảo khoảng 10km, du khách sẽ tới Vườn Quốc gia Phú Quốc.

Với tổng diện tích trên 31.422ha, Vườn Quốc gia Phú Quốc được chia thành 3 phân khu chức năng, đó là: phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (8.786 ha), phân khu phục hồi sinh thái (22.603 ha) và phân khu hành chính - dịch vụ - nghiên cứu khoa học (33ha).

Hệ thực vật ở Vườn Quốc gia Phú Quốc khá phong phú. Thảm thực vật ở đây chủ yếu là rừng thường xanh mọc trên địa hình đồi núi thấp với tổng số lượng lên tới vài trăm loài, bao gồm: các loài cây đại mộc (tràm, đậu, vên vên, dầu song nàng, dầu cát, cầy, dẻ, săng sót, da, bứa,…), các loài phong lan quý (Lan Vân Hài, Ái Lan Lá Đẹp, Âm Lan Núi…), các loài dược thảo quý (hà thủ ô, bí kỳ nam, cam thảo, nhân trần, đỗ trọng, sa nhân…) và một số loài sống ký sinh khác (phong lan, dương xỉ, dây leo bông trắng…).

Sông Trẹm chia rừng U Minh thành hai vùng thượng và hạ. Rừng U Minh Thượng thuộc tỉnh Kiên Giang, rừng U Minh Hạ thuộc tỉnh Cà Mau. Do nhiều nguyên nhân tác động, rừng tập trung ở U Minh Thượng nhiều hơn và loại rừng nguyên sinh chiếm phần lớn ở đây.

Từ thành phố Rạch Giá, du khách có thể đến U Minh Thượng bằng đường bộ hoặc đường thủy. Nếu đi bằng đường thủy, du khách qua phà Tắc Cậu - Xẻo Rô, sau đó đi thuyền trên sông Cái Lớn là sẽ tới Vườn Quốc gia U Minh Thượng. Nếu đi bằng đường bộ, xuôi theo quốc lộ 61 khoảng 37km, du khách sẽ tới sông Cái Lớn, từ đây du khách chỉ mất khoảng 15 phút đi thuyền trên sông Cái Lớn là sẽ đến Vườn Quốc gia U Minh Thượng.

Rừng U Minh Thượng không chỉ là một khu rừng nguyên sinh ngập nước quý hiếm của thế giới mà đối với người miền Tây Nam Bộ đó còn là rừng lịch sử. Trong những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ xâm lược, U Minh Thượng là khu căn cứ Trung Ương cục miền Nam. Đây từng là nơi hoạt động và chiến đấu của nhiều đồng chí như: Lê Duẩn, Lê Đức Anh, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Tấn Dũng... và đây cũng là nơi có di tích thuộc nền văn hóa Óc Eo như: Cạnh Đền, Đền Vua, Kèo Một, Nền Vua…

Công viên Chăm sóc và Bảo tồn động vật Vinpearl Safari Phú Quốc có tổng diện tích gần 500ha, được xây dựng theo mô hình bán hoang dã, trong đó, các động vật quý hiếm được đảm bảo chăm sóc và bảo tồn trong môi trường thiên nhiên mở. Trong giai đoạn 1, với quy mô 380ha, Vinpearl Safari Phú Quốc được chia thành hai khu vực chính là Vườn thú mở (Open zoo) và Công viên động vật hoang dã (Safari park), quy tụ khoảng 3.000 cá thể, đại diện cho 150 loài động vật quý hiếm từ khắp nơi trên thế giới.

Khu vực Vườn thú mở hiện đang nuôi dưỡng và bảo tồn khoảng 40 loài bản địa quý hiếm cùng nhiều loài động vật hoang dã đến từ các vùng địa sinh học đặc trưng trên thế giới như Nam Phi, Châu Âu, Ấn Độ, Úc… Xây dựng theo mô hình hiện đại, ngôi nhà của các “cư dân” Vinpearl Safari được thiết kế bán mở với hào nước bao quanh tạo ra môi trường sống hài hòa cùng thiên nhiên cũng như mang lại tầm quan sát chân thực và sống động nhất cho du khách.

Thơ mộng Đông Hồ

Thị xã Hà Tiên sầm uất và nên thơ nằm giữa các núi pháo đài (Kim Dữ), núi Lăng (Bình San), núi Ngũ Hổ và Đông Hồ. Muốn ngắm toàn cảnh Hà Tiên không gì thú bằng trèo lên tận đỉnh núi Tô Châu, một quả núi nho nhỏ, xinh xắn nằm phía trước thị xã.

Đứng từ đỉnh, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh quan Đông Hồ, một hồ nước có chiều dài 3km và rộng 2km, ở ngay cửa sông Giang Thành. Đông Hồ đẹp nhất vào những đêm gió mát trăng thanh, do đó họ Mạc (Mạc Cửu) mới đặt tên là “Đông Hồ ấn nguyệt” tức Đông Hồ in bóng trăng.

Ngày xưa, gần núi Tô Châu có một đảo nhỏ gọi là Tiểu Kim Dữ, nay đã dính vào địa đầu núi này. Đối diện với Tiểu Kim Dữ là Đại Kim Dữ ở bên mé chợ Hà Tiên, họ Mạc đặt tên là “Kim Dữ lan đào” (hòn đảo vàng chắn sóng gió).

Lăng họ Mạc

Từ mé Kim Dữ đi về hướng tây vài km là đến núi Lăng tức Bình San. Họ Mạc đặt tên là “Bình san điệp thuý”. Trên núi Lăng có lăng mộ họ Mạc, hiện nay còn khoảng hơn 40 ngôi, có bia đá. Ngôi mộ Mạc Cửu quy mô hơn cả, chiếm địa thế cao nhất. Trước lăng có tượng Mạc Cửu mặc nhung phục, tay cầm kiếm đứng trên một bệ cao oai phong lẫm liệt. Dưới chân núi Lăng có đền thờ họ Mạc, lúc nào cũng mở cửa để khách thập phương đến chiêm bái.

Từ lăng tẩm họ Mạc, du khách có thể đến thăm chùa Phù Dung gần đó. Chùa do Mạc Thiên Tích xây để cho bà vợ thứ tu hành. Còn một ngôi chùa khác mang tên Tam Bảo do Mạc Cửu xây để cho mẹ già tu niệm cùng với hai quả đại hồng chung ngân vang, được họ Mạc đặt tên là “Tiêu tự thần chung”.

Những khối đá kỳ hình dị dạng

Từ chợ Hà Tiên đi về hướng biên giới chừng 3km là Thạch Động. Động đá này cao 98m, hình dáng tương tự như chiếc mũ lông của lính ngự lâm Hoàng gia Anh Quốc, trông vừa đẹp vừa lạ mắt. Đi thêm chừng 2km nữa thì đến núi Đá Dựng. Đây là ngọn núi đá vôi cao 83m, đỉnh bằng phẳng, bên trong có nhiều hang động đầy thạch nhũ óng ánh trông như ngọc châu. Họ Mạc đặt tên là “Châu nham lạc lộ” (châu nham là núi như châu ngọc, lạc lộ là bãi chim cò thường đến ngủ).

Nếu đi dọc bờ biển, cách thị xã 4km là Mũi Nai, cao 100m, trên đỉnh có ngọn hải đăng xây từ thế kỷ 19. Từ xa trông Mũi Nai nhô ra biển chẳng khác nào đầu chú nai đang ngơ ngác nhìn sóng nước. Đẹp nhất và nổi tiếng nhất phải kể đến hòn Phụ Tử, xưa nay là hình ảnh biểu trưng cho non nước Hà Tiên thơ mộng và quyến rũ. Hòn Phụ Tử gồm hai trụ đá, một cao lớn, một thấp bé nhô lên từ biển trông như hình tượng cha con quấn quýt lấy nhau, dầm mưa dãi nắng từ bao vạn kỷ giữa mặt nước trong xanh... Thật là kỳ thú và đầy ấn tượng nếu các du khách đến với Hà Tiên.

Thạch Động còn được gọi là Thạch Động Thôn Vân (động đá nuốt mây) vì động ở độ cao 50m. Vào lúc sáng tinh mơ những tảng mây trắng xốp nhẹ như bông là là bay qua đỉnh động rồi bị cản. Mây dừng lại rồi từ từ tỏa quanh cửa động gây ấn tượng như miệng động đang nuốt mây.

Nhìn từ phía nam, những vồ đá gồ ghề của Thạch Động trông giống như mặt mũi của một vị tướng đội mũ lông nên người Pháp đặt tên là “Bonnet à Poil”. Thạch Động có cả đường xe hơi lên tới bậc thang vào động. Động khá rộng, những giọt nước mưa theo tháng năm xâm thực đá, len lách chảy xuống hòa tan với chất vôi tạo thành những thạch nhũ rất độc đáo.

Đứng trước cửa động nhìn lên đỉnh Thạch Động trông giống một con đại bàng đang tung cánh rất oai phong. Xung quanh Thạch Động có những hòn đá nhô ra giống như đầu của chim đại bàng.

Phía trong động có cất một chùa phật. Sang cửa tây - nam có điện Bà Chúa Xứ. Phía đông, đứng ở vách đá nhìn lên có cửa hang thấu đến đỉnh nên khi ánh sáng mặt trời rọi xuống người xưa gọi là đường lên trời. Trong hang động có một miệng hang, nhìn vào thăm thẳm không biết thông đến đâu.

Có biết bao người hiếu kỳ đã xuống đó đều không trở lên được. Sau đó có người lấy trái dừa khô khắc chữ lăn dấu ném xuống hang thì ít lâu sau phát hiện trái dừa đó trôi trên mặt biển. Điều đó có nghĩa là hang thông ra đến biển. Hiện giờ thì miệng hang đã bị lấp để tránh tai nạn.

Dương Đông có nhiều cảnh đẹp, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là Dinh Cậu, một đền thờ bắt nguồn từ đức tin của người dân đảo Phú Quốc. Dinh Cậu được xây dựng năm 1937 thờ Cậu, vị thần có uy quyền trị vì sông nước, để mong che chở cứu giúp các thuyền bè khi gặp sóng to, gió lớn. Từ Dinh Cậu du khách có thể hưởng ngoạn cảnh hoàng hôn trên biển, một bức tranh tuyệt đẹp hiếm nơi nào có được. Mặt trời xuống thấp trên bãi Dương Đông, những tia nắng dường như càng thêm vàng lung linh trên những con sóng bạc ào ạt xô bờ . Khi nắng dần tắt, bãi tắm vắng dần, cũng là lúc những chiếc thuyền câu mực thắp lên những ngọn đèn giăng kín một khung trời trông cứ như một thành phố nổi trên mặt biển.

Có dịp đến đảo Phú Quốc, ngoài việc đắm mình ở những bờ biển trong xanh với những bãi cát trắng vàng chạy tít tắp tuyệt đẹp hay tham quan các điểm di tích lịch sử... du khách hãy đến điểm du lịch sinh thái Suối Tranh, một tuyệt tác của thiên nhiên ban tặng cho hòn đảo này.

Từ thị trấn Dương Đông theo tuyến đường Dương Đông - Hàm Ninh khoảng 10km, du khách đã đến được Suối Tranh. Nằm ở phía đông bắc đảo có dãy Hàm Ninh xanh thẳm, từ trong khe núi, nhiều dòng suối nhỏ len lỏi qua rừng cây, gộp đá để rồi hoà mình vào dòng chính tạo nên dòng Suối Tranh chảy hiền hoà, có đoạn chảy qua các ghềnh đá tạo nên những con thác nhỏ với màn nước mềm mại, trắng xoá trong màu xanh mượt mà của cỏ cây hoa lá... Khung cảnh tựa như bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp (người ta gọi là Suối Tranh).

Đến với Suối Tranh, du khách có thể tắm suối, đắm mình ở những bờ biển trong vắt, mát lạnh; ngả mình trên những tảng đá bằng phẳng nghe tiếng suối chảy róc rách, tiếng chim kêu trong bầu không khí thoảng hương hoa rừng bên suối. Du khách có thể cắm trại, câu và nướng cá, thưởng thức tại chỗ rất thú vị. Ở gần suối Tranh còn có nhiều hang động huyền hoặc, kỳ bí. Hang Dơi nằm trên núi cao chừng 200m, sâu đến 50m, có nhiều thạch nhũ đẹp, lạ mắt.

Bãi Hòn Heo có cát vàng mịn, mặt nước trong xanh, cảnh vật yên tĩnh. Bãi Ớt trước kia là một xóm chài của dân tộc người Việt, có từ đầu thời kỳ thị trấn Hà Tiên được khai phá. Vẻ đẹp độc đáo của Nam Phố là do dãy núi bãi Ớt nhô hẳn ra ngoài khơi tạo thành bức bình phong khổng lồ. Vào mùa biển động, cả vùng biển xung quanh nơi nào cũng cuộn sóng, chỉ riêng vùng biển bãi Ớt là sóng yên gió lặng.

Huyện đảo Phú Quốc bao gồm 22 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc lớn nhất có diện tích 573km², dài 50km, nơi rộng nhất (ở phía bắc đảo) 25km. Địa hình Phú Quốc rất độc đáo chạy dài từ Nam đến Bắc Đảo chập chùng 99 ngọn núi đồi lớn nhỏ. Dân cư sinh sống trên đảo lên đến trên 45.000 người. Ở đây ngoài đồi núi, còn có đồng bằng, rừng tự nhiên rộng 37.000ha với nhiều gỗ quí và chim muông.

Phú Quốc được mệnh danh là hòn đảo ngọc bởi sự giàu có của thiên nhiên và tiềm năng du lịch phong phú, một vùng đất lạ với những cánh rừng nguyên sinh (có nhiều loại gỗ qúi) tập trung ở khu vực phía đông bắc đảo.

Viền quanh đảo có nhiều bãi tắm đẹp như bãi Trường, bãi Kem, ghềnh Dầu, rạch Tràm, rạch Vẹm. Du khách có thể tắm biển, tắm suối, tắm sông rồi leo núi, vào hang, lên rừng nơi có thể quan sát cuộc sống của các loài động vật hoang dã.

Ðặc sản nổi tiếng của đảo là nước mắm Phú Quốc, hương vị ngọt thơm được chế biến từ loại cá cơm đặc biệt, có độ đạm cao (40º), hàng năm sản xuất được khoảng 6 triệu lít. Ngoài khơi biển Phú Quốc có rất nhiều các loại tôm, cua, cá,... Phú Quốc có tới 2.000 tàu đánh cá, sản lượng đánh bắt khoảng 35.000 tấn cá hàng năm.

Phú Quốc có các cảng An Thới, cảng Hòn Thơm, nơi cập bến của tàu bè trong nước và quốc tế để trao đổi hàng hoá. Ðảo Phú Quốc là nơi có nhiều di tích lịch sử như khu căn cứ của người anh hùng Nguyễn Trung Trực, những kỷ vật của vua Gia Long trong những năm trôi dạt ra đảo (cuối thế kỷ 18), nhà tù Phú Quốc...

Để đến Phú Quốc, du khách có thể đi bằng máy bay hoặc tàu biển. Nếu đi bằng máy bay, du khách có thể đi trên các chuyến bay thẳng khởi hành từ Tp. Hồ Chí Minh hết 60 phút hoặc từ Rạch Giá hết 40 phút. Nếu đi bằng tàu biển, từ thị xã Hà Tiên, du khách sẽ mất khoảng 8 giờ là ra đến Phú Quốc.

Do vị trí đặc điểm của Đảo Phú Quốc nằm ở vĩ độ thấp lại lọt sâu vào vùng vịnh Thái Lan, xung quanh biển bao bọc nên thời tiết mát mẻ mang tính nhiệt đới gió mùa. Khí hậu chia hai mùa rõ rệt, mùa khô bắt đầu từ tháng 11 âm lịch đến tháng 4 âm lịch năm sau và mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 âm lịch đến tháng 10 âm lịch năm sau.

Huyện đảo Phú Quốc bao gồm 36 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc lớn nhất có diện tích 573km², dài 50km, nơi rộng nhất (ở phía bắc đảo) 25km.

Địa hình thiên nhiên thoai thoải chạy từ nam đến bắc nhiều đồi núi. Tại đây có Vườn quốc gia Phú Quốc, diện tích 31.422ha, trong đó có 12.794ha rừng. Hệ sinh vật có 929 loài thực vật, 89 loài san hô cứng, 19 loài san hô mềm, 62 loài rong biển…

Phú Quốc được mệnh danh là hòn đảo ngọc bởi sự giầu có do thiên nhiên ban tặng và tiềm năng du lịch phong phú, một vùng đất lạ. Quanh đảo có nhiều bãi tắm đẹp như bãi Trường, bãi Khem, Gành Dầu, rạch Tràm, rạch Vẹm. Du khách có thể tắm biển, tắm suối, leo núi, vào hang, lên rừng…

Đặc sản nổi tiếng của Phú Quốc là nước mắm, hương vị ngọt, thơm được chế biến từ loại cá cơm đặc biệt, có độ đạm cao (trên 25ºC), hàng năm sản xuất khoảng 6 triệu lít. Biển Phú Quốc rất nhiều loại hải sản quý như tôm he, cá thu, cá chim, cá bạc má, cá thiều…

Phú Quốc có các cảng An Thới, càng Hòn Thơm, là nơi ra vào của tàu bè trong nước và quốc tế đến trao đổi hàng hóa. Đảo Phú Quốc là nơi có nhiều di tích lịch sử như khu căn cứ của người anh hùng Nguyễn Trung Trực, những kỷ vật của vua Gia Long trong những năm trôi dạt ra đảo (cuối thế kỷ 18), nhà tù Phú Quốc…

Ngày nay, hệ thống đường giao thông trên đảo đang phát triển nhanh chóng, cạnh đó là các tuyến vận chuyển hành khách từ đất liền ra đảo bằng cả đường hàng không lẫn hàng hải rất thuận tiện nên du khách có thể yên tâm đến cũng như đi lại trên đảo mà không gặp phải bất cứ trở ngại nào. Hiện Vietnamairline phục vụ tuyến Tp. Hồ Chí Minh – Phú Quốc (mất 1 giờ), Rạch Giá – Phú Quốc (mất 40 phút). Ngoài ra còn có tàu cánh ngầm Rạch Giá - Phú Quốc (mất 2h35’).